Ik neem het overgrote merendeel van mijn opdrachten op in mijn eigen professionele thuisstudio. Het is de plek in huis waar ik, naast mijn bed, het meeste tijd doorbreng, en daarom ben ik maar wat blij dat ik de luxe heb van een volledige kamer inclusief raam en goede akoestiek. Want vaak is de studio van een stemacteur een hokje van 1 bij 2 zonder daglicht en een hoop foam. Dus ja, ik ben een geluksvogel. Maar wat bevat een goede thuisstudio nou eigenlijk, en hoe maak ik er gebruik van? In deze blog vertel ik meer over de apparatuur en andere attributen die ik gebruik als voice over.
Akoestiek
Een goede studio bevat meer dan alleen een computer en een microfoon. En voordat je überhaupt aan het effect van apparatuur kunt denken, begint een goede voice over opname bij de ruimte zelf. Elke ruimte klinkt anders. Dat heeft te maken met de afmetingen en hoeken, de materialen die in de ruimte en inrichting zijn gebruikt, en hoeveel extern geluid erin doordringt. Zo klink je in de badkamer omringt door tegels anders dan in je slaapkamer met dik tapijt en gordijnen. Je kunt nog zulke goede apparatuur hebben, maar als je de ruimte zelf niet goed akoestisch inricht klinkt het voor geen meter. Sterker nog, hoe beter de microfoon, hoe meer hij oppikt. Dan is het dus des te belangrijker om ervoor te zorgen dat je opneemt in een ruimte die daarvoor geschikt is.
Akoestiek is een wetenschap, en ik ga hier niet doen alsof ik er genoeg van weet om er advies over te geven. Mijn eigen studio heb ik laten opmeten en behandelen door echte expert én voice over Edo Peters. Die ik iedereen kan aanraden. De akoestiek in mijn studio is aangepakt dmv akoestische foam-panelen, geluidsisolatie in de wanden en vloer, dik tapijt, kurk op het bureaublad en dikke akoestische gordijnen. Al deze toevoegingen hebben er voor gezorgd dat er geen galm meer is, dat de ruimte 'dood' klinkt en dat er nauwelijks geluiden van buiten in doordringen. Het perfecte canvas om mee aan de slag te gaan.
Voice over apparatuur
Het eerst waar je waarschijnlijk aan denkt wanneer je spullen zou willen kopen voor een voice over studio is de apparatuur. En ja, zonder microfoon kom je niet ver. Maar er zijn nog een paar andere apparaten die je nodig hebt. Ik zet ze hier op een rijtje:
- Microfoon. Over het algemeen wordt voor goede kwaliteit opnames gebruik gemaakt van een condensator cardoïde microfoon die geluid aan de voorkant oppikt en sterk richting-gevoelig is. Zo vermijd je het meeste omgevingsgeluid en krijg je een schonere opname. Er zijn usb-microfoons die aardig klinken, maar het beste effect krijgt je met een xlr-microfoon. Die zijn wel wat duurder. En welke microfoon geschikt is voor jouw stem en omgeving is niet van tevoren vast te stellen. Er is geen one size fits all. Dus het kan soms wel een zoektocht zijn.
- Audio interface. Een xlr microfoon sluit je aan aan een audio interface, die het signaal voor je omzet. En van daaruit gaat het naar je computer. De kwaliteit van je audio interface maakt veel verschil. Zo heb je bij de een meer last van ruis dan bij de ander. En hoe gevoeliger de audio interface, des te lager je de gain kunt zetten (denk volume van de microfoon), waardoor je minder ruis opneemt.
- Koptelefoon. Om jezelf te kunnen horen tijdens het inspreken zonder reflectie, en om bijvoorbeeld de bijbehorende muziek te kunnen horen heb je een goede koptelefoon nodig die je aan je audio interface kunt aansluiten. Ook tijdens het editen is deze belangrijk. Tenzij je goede speakers hebt die precies zo zijn opgesteld dat je het geluid direct waarneemt.
- Computer. Het audiosignaal gaat van je microfoon, via de usb-kabel of audio interface naar je computer toe. Audiobewerking vergt niet zoveel van een computer. Dus het enige wat je nodig hebt is voldoende RAM-geheugen en usb-ingangen. Zelf heb ik daarnaast een externe harde schijf waarop ik alles opsla. Wanneer je aan je bureau opneemt kun je je computerscherm ook gebruiken om je script vanaf te lezen.
Wat heb je nog meer nodig
Naast deze apparatuur bevat de gemiddelde voice over studio ook nog op zijn minst:
- DAW (Digital Audio Workstation). Dit is de software waarin je het audiosignaal ontvangt en vervolgens kunt bewerken. Er zijn verschillende DAW's die gebruikt worden. De meest gebruikte zijn Adobe Audition, Reaper, Audacity en Studio One.
- Microfoonstandaard(s). Soms wil je staan, soms liever zitten, en iedere studioruimte heeft andere mogelijkheden. Zelf heb ik een standaard waarbij ik staand kan opnemen en een table top standaard voor wanneer ik opneem aan mijn bureau. Boomarms zijn ook populair omdat je die kunt bewegen.
- Pop filter. Dit is een rond plaatje, van gaas of stof die je tussen je microfoon en jouw mond plaatst om de 'pop' uit je geluid te halen. Dit scheelt een hoop gegoochel achteraf.
- Tablet. Wanneer je scherm zich niet in de buurt van je microfoon bevindt, bijvoorbeeld omdat je niet het geluid van de ventilator in je computer wilt opnemen, dan heb je een tablet nodig en evt een standaard daardoor, om je script vanaf te kunnen lezen. Tenzij je old school gaat en alles uitprint natuurlijk, maar dat is nogal zonde van de bomen.
- Bonustip: een clicker. Deze vindt je vast niet in veel studio's, maar ik vindt mijn clicker (die je normaal gebruikt voor hondentraining) ontzettend handig. Ik gebruik hem namelijk om foutjes in mijn audio te markeren. Wanneer ik iets inspreek hou ik hem in mijn hand en wanneer ik me verspreek druk ik even de clicker in bij de microfoon zodat er een piek in de audio te zien is, en neem daarna de zin opnieuw op. Wanneer ik dan later mijn fouten wil verwijderen hoef ik alleen maar op zoek naar die pieken.
Welke apparatuur gebruik ik zelf
Mocht je nou nieuwsgierig zijn welke apparatuur ik zelf gebruik in mijn studio, dan volgt hier het lijstje.
- microfoon: SE Electronics X1S
- Audio Interface: Audient 1D4
- Koptelefoon: Sennheiser HD 280 pro
- DAW: Audacity (al ben ik in transitie naar Adobe Audition of Reaper)
Zo zie je maar dat je met enkele onderdelen al een goede voice over kunt opnemen. Míts je de ruimte akoestisch hebt behandeld.